ভাৰতীয় সোণৰ বজাৰ সন্দৰ্ভত গভীৰ বিশ্লেষণৰ এক শৃংখলাৰ অংশ হিচাপে বিশ্ব সোণ পৰিষদে আজি ‘ভাৰতত সোণখনি’ শীৰ্ষক এক প্ৰতিবেদন মুকলি কৰে। প্ৰতিবেদনখনত ভাৰতৰ সোণ খননৰ এক সমৃদ্ধ ঐতিহ্য আছে তাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছে, কিন্তু উত্তৰাধিকাৰী প্ৰক্ৰিয়া আৰু কম বিনিয়োগৰ ফলত উদ্যোগটোৰ বিকাশ বাধাগ্ৰস্ত হৈছে। ২০২০ চনত সোণৰ খনি উৎপাদন আছিল মাত্ৰ ১.৬ টন।
সোণ খননৰ বিকাশত সমস্যাৰ সৃষ্টি হোৱা তিনিটা ক্ষেত্ৰ হৈছে নিয়ামক প্ৰত্যাহ্বান, কৰ নীতি, আন্তঃগাঁথনি। মাৰ্চ ২০১৫-ত, সংসদই খনি আৰু খনিজ আইন ১৯৫৭-ৰ এক সংশোধনী অনুমোদিত কৰে যিয়ে ব্যক্তিগত কোম্পানীবোৰক প্ৰতিযোগিতামূলক নিলাম প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে খনিৰ লীজৰ বাবে নিবিদা দিবলৈ অনুমতি দিয়ে আৰু মুখ্য খনন লীজৰ ম্যাদ ৩০ ৰ পৰা ৫০ বছৰলৈ বৃদ্ধি কৰে।২০১৬ চনৰ জুন মাহত চৰকাৰে খনি অন্বেষণক উৎসাহিত কৰিবলৈ ৰাষ্ট্ৰীয় খনিজ অন্বেষণ নীতিত অনুমোদন জনাইছিল আৰু ২০১৯ চনৰ মাৰ্চ মাহত চৰকাৰে বাধা হ্ৰাস কৰিবলৈ আৰু খণ্ডটোত উন্নয়নত উদগনি দিবলৈ নতুন ৰাষ্ট্ৰীয় খনিজ নীতি ৰূপায়ণৰ কথা ঘোষণা কৰিছিল। খনি মন্ত্ৰালয়ে প্ৰকাশ কৰা তথ্য অনুসৰি, ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ নিৰ্ধাৰিত সোণৰ ভাণ্ডাৰ মুঠ ৭০.১ টন।কৰ্ণাটকৰ ৰাইচুৰ জিলাত অৱস্থিত হুট্টি সোণৰ খনিখনে প্ৰায় ৮৪ টন সোণ উৎপাদন কৰিছে আৰু বৰ্তমান ভাৰতৰ একমাত্ৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ সোণ উৎপাদক। ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ সম্পদবোৰে দীৰ্ঘম্যাদী সময়ত প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ২০ টন বাৰ্ষিক উৎপাদন সমৰ্থন কৰিব বুলি যুক্তিসঙ্গতভাৱে আশা কৰিব পাৰি।ভাৰতত প্ৰাথমিক সোণ উৎপাদনৰ পৰা ৰয়েলটিৰ হাৰ এলবিএমএ সোণৰ মূল্যৰ ৪% নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে।ই বৰ্তমান উদ্যোগটোত নিযুক্তি প্ৰাপ্ত লোকসকলৰ উপৰিও আনুমানিক ৩,০০০-৪,০০০ লোকৰ বাবে পোনপটীয়া নিযুক্তি প্ৰদান কৰিব।
ভাৰতৰ বিশ্ব সোণ পৰিষদৰ আঞ্চলিক মুখ্য কাৰ্যবাহী বিষয়া সোমাসুন্দৰম পিআৰে কয়, “শেহতীয়া বছৰবোৰত খনি আৰু খনিজ আইনৰ পৰিৱৰ্তন আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় খনিজ নীতি আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় খনিজ অন্বেষণ নীতি প্ৰৱৰ্তনৰ সৈতে আশাব্যঞ্জক লক্ষণ দেখা গৈছে।
